Elk jaar maakt vrijetijds-trendwatcher Goof Lukken een voorspelling van de trends voor het komende jaar. Hij verwacht 2026 dat consumenten in hun vrije tijd steeds meer gericht zijn op ‘Balans-tijd’. Door de hectiek van de huidige maatschappij zoeken we naar vertraging en meer overwogen keuzes. Mensen zijn niet somber, maar wel selectiever. Ze willen “waar” voor hun geld. Rust en natuur krijgen een belangrijkere rol. In vakanties betekent dat er een lager tempo komt in het schema van de reiziger (meer ‘beter’ zien dan meer ‘even zien’).

Er wordt een groei in bestedingen aan leisure en toerisme verwacht van 1 tot 2 %. Door de Btw-verhoging op logies (op 1-1-2026 van 9% naar 21%) kiezen meer Nederlanders voor kamperen. Deze activiteit lijkt zelfs meer te groeien dan afgelopen jaren en maakt een grote comeback. Voor kamperen geldt de Btw-verhoging niet. Met behulp van AI, chatbots en andere digitale middelen kan een vrijetijds- of reiservaring ‘hyper’ gepersonaliseerd worden. Dit zorgt voor een unieker en diverser gedrag in de vrije tijd.
Balanstijd
De Nederlander is in 2026 steeds meer op zoek naar balans tussen werk en vrije tijd. Hierbij lijken consumenten iets te willen minderen in activiteiten en weloverwogen keuzes te maken. Mensen zijn ook bewuster van welk geld men aan vrije tijd uitgeeft. De balans tussen prijs en kwaliteit zijn hierbij van groot belang. Een voorbeeld zijn de bestedingen in de horeca. Deze blijven hoog maar daarvoor willen consumenten persoonlijke aandacht en topproducten. In activiteiten zoeken mensen meer naar rust (zoals wellness) en natuur (wandelen, bosbaden en fietsen) of zelfs ‘off the grid’ belevingen (geen toegang tot internet en mogelijk zelfs tot basisbehoeften als stroom). Dagjes uit die mensen echt onderdompelen in een andere wereld blijven populair. Denk hierbij aan bezoeken aan attractieparken en dierentuinen maar ook bioscopen en Family Entertainment Centra.

Camping Come Back
Het kamperen beleeft opnieuw een comeback in 2026. Na succes in de coronatijd blijkt uit de huidige boekingen, dat campings opnieuw succesvol zijn. Deels is dit te verklaren door de hang naar natuur en buitenleven Maar er staat ook een recordaantal van 633.802 caravans en campers in Nederland geregistreerd oftewel bijna 12.000 meer dan een jaar geleden. Door de BTW-verhoging op logies (van 9% naar 21 %) kiezen meer Nederlanders voor kamperen. Hiervoor geldt de verhoging niet. Tenslotte is winterkamperen steeds populairder. In Nederland stijgt het aantal campings dat het hele jaar open is met 17,5%.
Slowtravel
Ook in ons reisgedrag gaan we vertragen. Slow travel wordt belangrijker: niet meer zoveel mogelijk zien in korte tijd, maar kiezen voor rust, diepgang, natuur, lokale cultuur, wandelen/fietsen, kleine trips in de buurt of off-season reizen. De generatie Z geeft de voorkeur aan authentieke ervaringen boven dure hotels. Ze zoeken naar activiteiten die cultureel verrijkend zijn, zoals lokale festivals, streetfood, en natuurervaringen. Solo-reizen neemt toe, maar ook vriendengroepen die samen avonturen plannen zijn populair. Hierbij ligt de nadruk op het ‘live ontmoeten’ van mensen of het creëren van een community.
Hyperpersonalisatie
De groei van AI is niet alleen van toepassing op de maatschappij maar vooral ook op onze vrijetijd. Chat GTP wordt gebruikt om bestemmingen en dagjes uit online te vinden. Door goede prompts te maken wordt er een hypergepersonaliseerd advies gegeven. AI agents gaan reizen voor ons plannen en boeken. Volledig data gedreven, met real-time beschikbaarheid en algoritmes die weten wat voor jou de perfecte citytrip is. Balans lijdt hier echter ook van toepassing omdat de AI-modellen zaken soms foutief of mooier voordoen als ze lijken.
VrijetijdsTrends updates
Deze trends zijn de mening van Goof Lukken, oprichter van het platform Vrijetijdskennis en docent aan de Breda University of Applied Sciences. Hij volgt als trendwachter al meer dan 25 jaar de vrijetijdsbranche
Goof Lukken bepaalt zijn trends door het verwerken van veel data als onderzoeksrapporten, media, waarnemingen in de branche, discussies met studenten en experts en cijfers. “Het gaat hierbij echter meer om sociologische duiding aan de mix van deze bronnen te geven. De vier bovengenoemde hoofdtrends geven een richting aan, waarbij per trend of ontwikkeling een eigen prachtig verhaal hoort. Daarom volgen er gedurende het jaar regelmatige trendupdates, blogs, vlogs en goede voorbeelden op www.vrijetijdskennis.nl. Zo ontstaat een compleet beeld van de vrije tijd die economisch en maatschappelijk steeds belangrijker wordt,” aldus Lukken.
Meer informatie: Vrijetijdskennis | Kennis en communicatie over de leukste tijd van je leven!